Колькі б гадоў ні прайшло, але мы заўсёды будзем памятаць першую настаўніцу. Бо яна не толькі вучыла нас чытаць і пісаць, яна вучыла нас жыццю. Як другая маці агортвала пяшчотай і клопатам.
Ёй заўсёды было цікава, чаму дрэнны настрой у вучня і чаму не прыйшоў на заняткі. Калі і журыла, дык гэта нездарма, так мовіць, у добрых мэтах.
Бо разумела, што памылкі таксама выхоўваюць.
Такой з’яўляецца Вера Адамаўна Мальцэвіч – настаўніца пачатковых класаў сярэдняй школы № 1 аг. Альшаны. Усе бацькі, дзеці якіх вучацца ў яе, у адзін голас кажуць: пашанцавала з першай настаўніцай. Настолькі тактоўная, заўсёды знойдзе патрэбныя словы, а яе мілагучны голас магічна дзейнічае нават на самых гарэзлівых і непаслухмяных вучняў.
– Школа ў нас беларускамоўная, таму мне больш звыкла на ёй размаўляць, – гаворыць настаўніца. – А вучням, бывае, па некалькі разоў даводзіцца паўтараць, таму нават дома па-беларуску размаўляю.
Вера Адамаўна настаўнічае ўжо 34 гады і сваю прафесію лічыць прызначэннем. Яшчэ ў дзяцінстве рабіла школьныя журналы, у якіх выстаўляла адзнакі сваім сябрам. Удзячна першым настаўніцам Надзеі Іванаўне Яраш і Антаніне Паўлаўне Шпакевіч, якія паўплывалі на яе станаўленне як асобы.
Бацькі дзяўчынкі, якія працавалі ў мясцовым калгасе, прарочылі дачцэ: «Будзе наша Верачка настаўнікам». І як у ваду глядзелі.
Пасля заканчэння Церабліцкай, у той час васьмігадовай, школы Вера паступіла ў Пінскае педагагічнае вучылішча. Потым яе накіравалі ў Альшанскую сярэднюю школу.
– Тады была толькі адна сярэдняя школа, дырэктарам якой з’яўляўся Васіль Мікалаевіч Мазоль – годны кіраўнік і вельмі чуллівы чалавек. Да нас – маладых спецыялістаў – ён асабліва трапятліва ставіўся, бо разумеў, што кваліфікаваныя кадры патрэбны вясковым школам.
Спачатку ўладкавалася працаваць на групе падоўжанага дня. На наступны год паступіла ў Брэсцкі педагагічны інстытут на завочнае аддзяленне на тую ж спецыяльнасць – пачатковыя класы. А яшчэ Вера Адамаўна паспявала не толькі кар’еру будаваць, але і асабістае жыццё. Яе муж Уладзімір – мала што аднавясковец, так яшчэ і калега – з’яўляецца настаўнікам фізічнай культуры сярэдняй школы № 2 аграгарадка Альшаны.
Жыве сямейная пара на малой радзіме – у Цераблічах, дзе іх дом знаходзіцца, таму штодзень разам дабіраюцца на работу за 15 кіламетраў.
– Гэта добра, што зараз аўтамабіль маем. А ў маладосці што хочаш было. І на аўтобусе, і на папутках, у непагадзь ці спёку. На работу ж трэба, бо цябе дапытлівыя вочкі чакаюць. Я заўсёды любіла сваіх вучняў, бы родных, і працягваю любіць. Гэта неперадавальнае пачуццё, калі прыходзяць першакласнікі. Знаёміцца з імі – адно задавальненне. Я вучыла бацькоў многіх сваіх вучняў, таму цікава назіраць, як «працуюць» гены. Бывае, настолькі падобны на маці ці на бацьку, што нават імёны блытаю. Але дзеці хутка папраўляюць, – смяецца суразмоўца.
– Вера Адамаўна, вы з кагорты тых настаўнікаў, якія пачыналі працаваць без камп’ютараў, планшэтаў і іншых гаджэтаў. Зараз нават у пачатковых класах ёсць заданні, якія патрэбна рабіць з дапамогай тэлефона па QR-коду. І многія дамашнія заданні патрабуюць удзелу бацькоў. На ваш погляд, гэта добра ці дрэнна?
– На мой погляд, гэта неабходна, паколькі час не стаіць на месцы. Такія рэаліі жыцця. Не хаваю, мне таксама было складана вучыцца запаўняць электронныя журналы, увогуле, наладжваць стасункі з камп’ютарам. Але трэба – значыць трэба. Са свайго пункту погляду скажу, што часу забірае работа з дакументамі залішне многа. Што тычыцца дзяцей, то, канечне, змены паміж пакаленнямі адучваюцца. Зараз мала чытаюць, і гэта мяне, як настаўніка, засмучае. Таму бацькі абавязкова павінны сачыць за тым, колькі часу дзіця бавіць у гульнях ці за праглядам розных відэаролікаў, цікавіцца дамашнім заданнем. Разумею, у кожнага свае справы, многія на работах. Але час, удзелены свайму дзіцяці, – бясцэнны, – ад душы раіць настаўніца.
Ведае гэта на сваім вопыце. Яна сама маці траіх дзяцей. Старэйшы сын Уладзімір, як і бацька, стаў настаўнікам фізічнай культуры. Зараз працуе ў міліцыі. А вось абедзве дачкі выбралі медыцынскую дарогу. Вольга працуе ўрачом-гінеколагам у Мінску, зараз у дэкрэтным водпуску з дачкой Алісай. А вось меншая – Ірына – урач-тэрапеўт у Пінскай гарадской бальніцы, мае шасцігадовага сына Дзімку.
– Ірына ў мяне стойкі чалавек, бо змагалася з каранавірусам на перадавой. Але ніколі не скардзілася, наадварот, нас падбадзёрвала. Настаяла на вакцынацыі, якую мы з мужам зрабілі. На жаль, не так часта даводзіцца бачыцца, але заўсёды на тэлефоне.
А яшчэ ў Веры Адамаўны ёсць любімы занятак для душы – пісаць вершы. Іх у яе цэлая папка, але чамусьці дагэтуль хавала ў стол. У мяне атрымалася яе пераканаць у тым, што гэта няправільна, бо талентам трэба дзяліцца. Да таго ж настаўніца займаецца з высокаматываванымі вучнямі, якіх вучыць складаць вершы. Адзін з іх, які напісаны разам з вучнем 4 «Б» класа Аляксандрам Рудзяком, стаў лаўрэатам дыплома І ступені рэспубліканскага інтэрнэт-конкурсу «Азбука пачуццяў». Таму, паважаныя чытачы, знаёмлю вас з творчасцю маёй прыемнай субяседніцы.
Ганна
МЕЛЬНІК
Фота аўтара
