Словно одно мгновение пролетели 50 лет совместной жизни счастливой семейной четы Ивана Константиновича и Нины Тимофеевны Пешко из д. Лука. За полвека успели и дом построить, и большой сад посадить, и достойно воспитать детей, которые теперь строят свое счастье на добром примере родителей и прислушиваются к мудрым советам самых близких людей, и продолжают трудиться на земле, пока позволяет здоровье и есть силы.
Иван Константинович родился в многодетной семье в д. Лука. Его отец во время Великий Отечественной войны был угнан вместе с земляками в Германию. По возвращению на родину узника фашизма призвали в армию.
С ранних лет пришлось Ивану Пешко помогать во всем родителям, заботиться о младших в семье. Вспоминает Иван Константинович, как пас коров и в будни, и в праздники, и в дождь, и под палящим солнцем…
Закончил семилетку, учился в вечерней школе. Потом работал трактористом на торфопредприятии «Глинка». В 1966 году призвали в армию. Служил в Германии – в группе советских войск. После демобилизации устроился на завод облицовочной фасадной керамики «Горынь», а когда начались масштабные работы по строительству дороги «Глинка – Городная» в 1973 году Иван Константинович занял должность оператора на асфальтном заводе Пинского ДСУ-8. После строился завод в Видиборе, куда ежедневно машина доставляла рабочих… Так незаметно пролетели 30 лет.
С Ниной начали встречаться, когда Иван пришел в отпуск из армии, хотя знали друг друга с детства. Юбиляры рассказывают, что в то время не принято было искать себе вторую половинку в другой деревне или где-то издалека. Традиционно присматривались к своим, которых хорошо знали.
Нина Тимофеевна вспоминает, как сами себе готовили приданое. Девушки шили, вышивали. До сих пор хранятся в семье ручные работы хозяйки дома.
– Целые картины вышивали, – рассказывает Нина Пешко. – Материал для работ трудно было достать, поэтому использовали все, что можно было приспособить. Разбирали платки, чулки и др. Не один день сидели над этим занятием. Только закончишь все дела по дому, по хозяйству – и берешься за рукоделие. А электричества тогда еще не было. Приходилось работать при лампе.
После Лукской восьмилетки девушка на протяжении года работала в Сумской области (Украина), потом устроилась рабочей на Горынский КСМ. Когда сыграли 20 апреля 1969 года с Иваном свадьбу, Нина Тимофеевна некоторое время по бездорожью доставляла почту в близлежащие населенные пункты: Лука, Зубково, Глинка, Радчицк, а потом, как и муж, работала на асфальтном заводе Пинского ДСУ-8 12 лет. Женщине нужно было вручную снимать камни с ленты. Тяжело физически, очень уставала, а еще приготовить, постирать и т..д. Поэтому и перешла работать в местный колхоз «1 Мая».
Приходилось нелегко, но трудолюбивые Нина и Иван все успевали и на работе, и дома старались все сделать не хуже других.
– Это теперь работу значительно облегчает современная техника, – утверждает женщина. – А раньше мы трудились не покладая рук. По хозяйству забот хватало. Все делали вручную. И огород большой всегда садили, и в поле с утра до вечера работы хватало, и скотину держали. Да и рядом речка, лес. То ягоды, то грибочки собирали.
С малых лет Иван Константинович и Нина Тимофеевна приучали детей к труду. Старшие присматривали за младшими. Бывало, что даже очередность устанавливали. Жили всегда дружно. Одно на всех было и горе, и радость. В доме никогда не умолкали детские голоса. И это само собой разумеется, ведь семья Пешко – многодетная.
Большое внимание Иван Константинович с женой уделяли учебе детей. Отмечают, что никогда им не приходилось краснеть за их поступки, учебу в школе. Стремились, чтобы каждый получил профессию по душе.
Старшая Светлана имеет высшее педагогическое образование. Она работает в Лядецком УПК ясли-сад средняя школа учителем белорусского языка и литературы. Сын Валерий после окончания Столинского профессионального училища уже много лет проработал заправщиком в «Столинрайгазе», Анатолий учился в Пинском индустриальном колледже, а теперь также работает водителем в «Столинрайгазе». Дочь Татьяна имеет высшее юридическое образование и работает в Столинском доме культуры. Иван был егерем в Столинской РОС «РГОО «БООР», а теперь – индивидуальный предприниматель. Виктор также учился в Пинске. Он столяр, плотник. Работает на торфопредприятии «Глинка».
У Нины Тимофеевны и Ивана Константиновича девять внуков и два правнука. Все они не забывают приезжать в гости к нашим юбилярам.
В доме всегда было много гостей. Никого не отпускала радушная хозяйка с пустыми руками. А еще она печет очень вкусный хлеб.
Семья Пешко уверена, что мы сами кузнецы своего счастья. И пример тому наши юбиляры – Иван Константинович и Нина Тимофеевна, которые воспитали своих детей добрыми и трудолюбивыми, научили всему, что в жизни знали и умели, а теперь гордятся ими, как и дети благодарны своим родителям за то, что имеют и к чему стремятся.
Людмила
КАСПЕРОВИЧ
Фото автора
Рубрика: Юбилеи
Юбілеі. Дзень добры, Данілавіч!
Канцэрт ад 100-гадовага ветэрана Вялікай Айчыннай вайны – гэта ўжо ўнікальнасць. А калі чалавек, які за плячыма мае цэлы век, спявае толькі для цябе – гэта здараецца раз у жыцці.
Шостага красавіка жыхар Альпеня Васіль Данілавіч Лемяшэўскі адзначыў свой 100 дзень нараджэння. Святкаваў яго ў шпіталі імя Машэрава ў Мінску, дзе таксама атрымаў шэраг віншаванняў ад медперсаналу. У панядзелак ён вярнуўся на Століншчыну, да свайго сына Рыгора і нявесткі Лены, што жывуць у Рэчыцы. Па дарозе са шпіталя ў машыне ён тры гадзіны спяваў песні – народныя, ваенныя.
…Нарадзіўся Васіль у Альпені. Быў самым малодшым сярод сямі сыноў. Вясковая сям’я, праца ў полі і на гаспадарцы. Прыход Польшчы, а пасля і аб’яднанне Заходняй Беларусі з Усходняй.
У 1940 годзе ў Альпені стварылі калгас “Парыжская камуна”. Адзін з братоў стаў брыгадзірам, другі – загадчыкам фермы, трэці – конюхам. А самага малодшага вырашылі адправіць вучыцца. Так ён трапіў у княжацкі палац у Століне, дзе тады знаходзіўся сельгастэхнікум. Павінен быў атрымаць адукацыю агранома. Вучыўся з мая па кастрычнік – а там прыйшла павестка ў армію.
Служба ў Днепрапятроўску, а ў маі вывезлі салдат у летнія лагеры. Ён добра памятае, як 22 чэрвеня камісар аб’явіў, што гітлераўская Германія без аб’яўлення вайны напала на Савецкі Саюз. Старшы прызыў забралі на фронт. Маладых пакінулі на некаторы час яшчэ падвучыцца. Але ненадоўга.
Лемяшэўскі быў залічаны ў артылерыю. Адказваў за сувязь: перадаць звесткі ад камандавання гаўбіцам. Праз некаторы час трапілі пад моцны абстрэл. Яго ваеннага сябра забіла. У чарговым абстрэле пад Кіевам быў моцна паранены і сам Васіль. Параненага забралі ў палон. Напачатку Белая Царква, пасля – польскі горад Хелі. Ахова была невялікая, а хлопцы з Заходняй Беларусі сабраліся і вырашылі бегчы. Уцёк удаўся. Ён вярнуўся дахаты. Толькі быў вельмі слабы. Нават маці не пазнала сына. Месяц ляжаў, маці даглядала, лячыла раны і выпойвала малаком.
Звесткі пра вяртанне былога калгаснага актывіста разнесліся ў вёсцы. Нехта далажыў немцам. І зноў палон. Толькі цяпер ужо больш сур’ёзны і страшны – канцлагер Бухенвальд. Ужо практычна перад вызваленнем перавялі Лемяшэўскага ў іншы канцлагер – Дора.
Доўгачаканае вызваленне прыйшло ад амерыканцаў, а пасля падаспела і наша армія. Разборкі, запасны полк, шмат пытанняў, што і да чаго, дзе ваяваў і як трапіў у палон. А ваяваў пад кіраўніцтвам Паўлава. Таго прызналі ворагам народа. Давялося даказваць і тлумачыць.
Далей была служба ў арміі – 194 полк размясціўся на англійскай граніцы. Праслужыў у ім да 3 ліпеня 1946 года.
Вяртанне дахаты, у апаленую вайною Беларусь, работа на цагельным заводзе ў Альпені. Сям’я жыла на хутары. Там жа працавала маладая настаўніца Марыя Сямёнаўна, якая прыехала з Магілёўшчыны вучыць дзяцей у Заходняй Беларусі. Так і пазнаёміліся, а ў 1948 годзе згулялі вяселле.
У 1949 годзе зноў быў арганізаваны калгас. Васіль Данілавіч быў адным з першых. У калгасе быў намеснікам брыгадзіра, кладаўшчыком, загадчыкам фермы. Больш за ўсё ён і дзеці памятаюць бацьку ў ролі намесніка брыгадзіра, калі ён хадзіў па дамах, раздаваў нарады па рабоце вяскоўцам. У 1979 годзе пайшоў на пенсію. Івана Данілавіча добра ведаюць і паважаюць у Альпені.
У сям’і Лемяшэўскіх было тры сыны. Аднаго ўжо няма. Не вытрымала страты сына і жонка, якая пайшла ў іншы свет у 1997 годзе. Так застаўся сам у вёсцы. Да сына ехаць не хацеў. Гэта апошнія гадоў пяць перабіраецца на зімоўку ў Рэчыцу, бо так зручней, а толькі прыгрэе сонейка – зноў просіцца ў Альпень.
– Тут я адкрыю брамку, выйду на вуліцу, а чалавек міма мяне шмыг – прайшоў. І ніякага слова не пачуеш. У сябе ж у Альпені выйду і ад кожнага чую: “Дзень добры, Данілавіч”, — расказвае ветэран.
Зараз ён ужо дрэнна бачыць, але сваіх вяскоўцаў пазнае па голасу.
Васіль Данілавіч яшчэ сам зварыць сабе і суп, і кашу. Спячэ аладкаў ці пасмажыць дранікаў. Вось толькі іншым часам аладак можа падгарэць, бо не бачыць, як гэта ён падпякаецца.
Даглядае яго ў Альпені сацыяльны работнік Марыя Івашчанка, якая жыве праз дарогу.
– Я іншым часам яшчэ ў ложку, а яна мне ўжо сняданак прыносіць. Хочу паляжаць, а яна мне – снедай, – з жартам расказвае юбіляр.
Нават калі ён у Альпені, то сын з нявесткай два-тры разы прыязджаюць праведаць. Пра іх Васіль Данілавіч і гаворыць: як не жыць да ста гадоў, калі цябе смачна накормяць і напояць.
У Альпень маніць свая хата, знаёмыя, а яшчэ і бусел, які размясціўся на слупе каля хаты. Ветэран радуецца яго клёкату.
Любіць ды і любіў усё жыццё рыбалку – пасядзець з вудаю – гэта для яго асалода. І зараз просіць сына завезці і пабыць яго вачамі. Ці ў вёсцы суседа. Так і сядзяць удвух. Калі ў Лемяшэўскага клюе, то той камандуе: “Цягні”.
Дапытвалася ў векавога жыхара пра сакрэт даўгалецця. Курыў? Курыў, бо ў арміі тых, хто не курыў, – застаўлялі падмятаць. Пасля на ферме зноў пачаў курыць. Піў? Практычна, не. Нават на вяселлі ў яго быў мінімум – дзве чаркі. Не больш. І зараз выпіць можа 100 грамаў, не болей. А вось магазінныя стравы не прызнае – каўбаса, пельмені – не для яго. Суп, кашу есць з задавальненнем.
Яшчэ, канешне, гены. Па лініі маці ўсе жылі ў сярэднім па 90 гадоў. Аднаго брата не стала ў 93, другога ў 86, трэцяга ў 79 гадоў.
– Няма ўжо тых, з кім гуляў у дзяцінтсве. Няма тых, з кім служыў у арміі, няма і тых, з кім працаваў у калгасе, – толькі ў адзін момант пачула ноткі жальбы ў голасе ветэрана.
У астатні час ён шмат жартаваў, смяяўся, заражаў сваім аптымізмам і бадзёрым духам.
Павіншаваць юбіляра прыехалі старшыня раённага выканаўчага камітэта Рыгор Пратасавіцкі, начальнік упраўлення па працы, занятасці і сацыяльнай абароне Любоў Дземідовіч, старшыня Веляміцкага сельвыканкама Святлана Пашкевіч, намеснік старшыні савета ветэранаў Соф’я Мацюх. Ветэран прымаў віншаванні, дзякаваў, а пасля яшчэ гасцям выканаў “Кацюшу”.
Таццяна СЕГЕН
Фота аўтара
Днямі жыхар в. Туры Пучынскі Уладзімір Трафімавіч адзначыў 95-годдзе з дня нараджэння
Днямі жыхар в. Туры Пучынскі Уладзімір Трафімавіч адзначыў 95-годдзе з дня нараджэння.
Яго віншавалі А. М. Ярашэвіч – старшыня раённага Савета дэпутатаў, які ўручыў грамату райсавета, А. А. Скрабец – старшыня Харомскага сельвыканкама, М. З. Карплюк – старшыня раённага аб’яднання прафсаюзаў, А. І. Лузай – старшыня райкама прафсаюза работнікаў АПК, кіраўніцтва ААТ “Палеская ніва”, райсавет ветэранаў, родныя і блізкія.
– Уладзімір Трафімавіч, рэдка каму ўдаецца спраўляць такі юбілей. У чым ваш сакрэт даўгалецця?
– Думаю, нямала зрабілі для гэтага мае бацькі – Трафім Кліменцьевіч і Ірына Данілаўна, якія сышліся будучы ўдаўцом і ўдавою і маючы разам васьмёра дзяцей. У іх шлюбе нарадзілася яшчэ сямёра дзяцей. Я быў самы малодшы. Сям’я склалася вялікая, мелі добры кавалак зямлі, але нікога не наймалі, самі працавалі. Цяжка працавалі з самых малых гадоў. У тым ліку і я. Адукацыі вялікай не мелі. Я скончыў да вайны сем класаў польскай школы. Потым была вайна. У 1942 годзе немцы адправілі працаваць у Германію на завод. Вызваліла нас савецкая армія і адразу была адпраўка на будоўлі народнай гаспадаркі. Я працаваў на Паволжы, быў табельшчыкам, а потым вярнуўся на радзіму, стаў працаваць у родным калгасе “17 Верасня” рахункаводам, а праз год – бухгалтарам. Летам 1965 года калгаснікі калгаса “За Радзіму”, што быў у Велямічах, а цяпер далучыўся да ААТ “Палеская ніва”, выбралі мяне старшынёю. На гэтай пасадзе працаваў да выхаду на пенсію.
– І якімі жыццёвымі правіламі вы кіраваліся?
– Калі чалавек бачыць у акружаючых толькі дрэннае, ён павінен падумаць пра сябе. Магчыма, і ён вінаваты ў такім становішчы. У кожным чалавеку трэба знаходзіць толькі добрае. Не судзіце і не судзімыя будзеце. Самае галоўнае – сіла духу. Не думайце пра дрэннае, бо так і жыццё пойдзе. Думайце пра добрае – і жыццё набудзе вясёлкавыя колеры. Калі паважаеш сябе, то і іншых навучышся паважаць. Мала ведаць, што і дзе сказаць, трэба яшчэ ведаць, ЯК гэта сказаць. Не трэба быць хітрэй за іншых, бо і цябе падмануць. І яшчэ не трэба скардзіцца на здароўе. Яно можа пакрыўдзіцца і пайсці ад вас. Бо наш мозг паслабляецца ад раздражнення, крыку, нянавісці, сквапнасці, плётак. У выніку паслабляецца імунная сістэма – і чалавек хварэе. А мы ж прыходзім у гэты свет не пакутаваць, а жыць паўнацэнным жыццём. Якія ў нас думкі, словы, учынкі – такія, зрэшты, і мы самі. У свеце ўсё заканамерна: зло, народжанае табою, да цябе і вернецца.
– Вы гаворыце як філосаф, а ў сваім жыцці сустракалі не толькі цяжкасці, але і здраду, гора, смерць блізкіх…
– Было ўсё. Але заўжды шукаў тую саломіну, за якую чапляўся, каб вытрымаць удар лёсу. Трэба быць моцным, дастойна жыць, не зважаючы на перашкоды. Гэта не пустыя словы, а вопыт уласнага жыцця. Я быў мужам (нядаўна памерла жонка, з якой былі ра-зам 69 гадоў), я бацька, дзядуля і прадзед. Выгадаваў з жонкай дзвюх дачок, якім дапамаглі атрымаць вышэйшую адукацыю і якія дастойна працавалі, а цяпер на пенсіі. У мяне два ўнукі-працаўнікі і чатыры праўнукі, старэйшыя з якіх працуюць ужо, а малодшы ходзіць у садок. Я жыў па прынцыпу: “Не шкадуй пра тое, што не даў Бог, а радуйся таму, што ён не забраў”.
– Вы склалі такія радкі: “Годы мчатся чередой и зовут меня с собой. Говорю своим годам: «Я себя вам не отдам. Хоть вас много набежало, я бороться не устал»…
– Гэта так. Па жыцці я аптыміст. Старасць трэба сустракаць дастойна. Яе не трэба баяцца: усё роўна яна прыйдзе, так дадзена Богам. Жывіце так, каб ад вас не было дрэнна іншым. Рухайцеся, бо рух – гэта жыццё. Працуйце хоць крышачку, тады не будзе часу думаць пра кепскае. Наш узрост – гэта не зыход жыцця, а час самапазнання і атрымання радасці ад любімай справы. У нас, пенсіянераў, ёсць час спакойна падумаць пра ўсё і паслухаць цішыню ў вёсцы. Не трэба думаць пра мінулае, лепш – пра заўтрашні дзень.
– Вы 19 гадоў былі старшынёю калгаса…
– Кіраўніком быць цяжка, бо трэба ўкладваць у работу сілы, здароўе і душу. Але калі бачыш станоўчыя вынікі, калі жыццё людзей паляпшаецца, менш безгаспадарчасці і раўнадушных, то пра цяжкасці не ўспамінаеш. Мне пашанцавала працаваць з людзьмі стараннымі, працавітымі, умелымі.
– І на пенсіі не сядзелі без справы?
– Так. Доўгі час узначальваю Турскую ветэранскую арганізацыю, склаў радавод сям’і Пучынскіх, напісаў гісторыю вёскі Туры і калгаса “17 Верасня”, якую перадаў у школу і сельвыканкам. Калі наша вёска адзначала свой 495-гадовы юбілей, на свяце расказваў землякам, які шлях яна прайшла.
– Што б Вы хацелі сказаць чытачам раённай газеты?
– Трэба жыць і радавацца кожнаму дню і дзякаваць за гэта Богу. Трэба любавацца сонейкам, дрэвамі, кветкамі, дзецьмі і ўнукамі. Хачу пажадаць усім здароўя, цяпла і ласкі. Няхай ажыццяўляюцца вашы мары і жаданні! Будзьце шчаслівымі самі і дарыце шчасце іншым.
Гутарку
вяла
Валянціна
МІРАНОВІЧ
Фота аўтара
