У нашай краіне заўсёды існавала і існуе дзяржаўная падтрымка мнагадзетных сем’яў.
Праводзіцца льготнае крэдытаванне на будаўніцтва і дабудаванне жылля. Жанчын, якія нарадзілі і выхоўваюць пяцёра і больш дзяцей, узнагароджваюць ордэнам Маці. Адной з уладальніц гэтай узнагароды стала Надзея Меляшчэня з вёскі Аздамічы.
Надзея нарадзілася ў суседняй вёсцы Цераблічы ў вялікай сям’і, у якой было восем дзяцей. Бацькі паспявалі і дома спраўляцца, і ў мясцовым калгасе працаваць. Менавіта ў сям’і Надзея навучылася размяркоўваць час і планаваць свой дзень.
Пасля заканчэння школы дзяўчына разам з маці паехала на заробкі. І так сталася, што там пазнаёмілася са сваім будучым мужам Мікалаем, які быў родам… з суседняй вёскі Аздамічы. Як гаворыцца, не ведаеш, дзе знойдзеш.
Вырашылі асталявацца на малой радзіме мужа, пачалі сваімі сіламі будаваць дом. Першай нарадзілася дачка Яўгенія – зараз студэнтка першага курса Беларускага дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта імя М. Танка. Другой у сям’і стала таксама дзяўчынка – Дзіяна, якая ходзіць у 11 клас. А далей у сям’і нарадзіліся тры сыны – Сяргей, Мікіта і Андрэй, у дэкрэтным водпуску па догля-дзе якога і знаходзіцца мнагадзетная маці.
З дапамогай ільготнага крэдыту дабудавалі дом, у якім заўсёды пануе мір і лад. Сакрэт цудоўных адносін просты – ўменне слухаць і паважаць адзін аднаго.
12 гадоў таму Надзея ўладкавалася на работу ў ААТ «Палеская ніва» ў радзільнае аддзяленне малочна-таварнай фермы «Пескі». Там жа, дарэчы, слесарам працуе і муж.
– Калі мне прапанавалі пастаянае рабочае месца, у мяне ўжо было чацвёра дзяцей. Але я пайшла без сумнення. Прыклад для мяне – мая маці, якая таксама працавала на дзяржаўнай рабоце і дома спраўлялася. Тым больш мой графік быў такі, што я паспявала вярнуцца дахаты і дзяцей сабраць у школу. Каб сэканоміць час, пяць кіламетраў да работы і столькі ж назад мы разам з іншымі работніцамі пераадольвалі на веласіпедзе. І так два разы, а калі дзяжурства, то і тры разы на дзень. Толькі як вялікі снег, ездзілі на спецыяльнай машыне. Дома гатавала есці, а калі ягадны сезон, то яшчэ і ў лес імчала – як кажуць, грошай лішніх не бывае. Такая фізкультура ў тонусе трымала, і мая вага была стабільна на лічбе 52 кг. Зараз нашаму сыночку год і пяць месяцаў, але, думаю, што пасля дэкрэту змагу вярнуцца да такога ж рэжыму.
– У вас тут вельмі квітнее збіральніцтва. Цікава, які ж даход яно прыносіць?
– Усё залежыць ад таго, наколькі шчодрым быў год, і ад умення збіраць ягады. Напрыклад, я збіраю хутка. Сезон чарніц пачынаецца прыкладна ў канцы чэрвеня-пачатку ліпеня. З 7 і да 14 гадзін можна на рублёў 150 назбіраць удвух, а за журавіны, сезон якіх пачаўся ў кастрычніку і працягваецца зараз, крыху менш – 100-120 рублёў. Летам, канешне, зручней, бо на вуліцы святлее раней, на канікулах дзеці. Яны ў нас да работы звыклыя, бо бачаць перад сабой прыклад у выглядзе нас – бацькоў. Гэта зараз у вёсцы можна жыць не горш, чым у горадзе. Ёсць усе камунікацыі, вада гарачая, газавае ацяпленне. Толькі адна праблема, якая турбуе не толькі мяне, – адсутнасць рабочых месцаў. І гэта шкада, паколькі палешукі – людзі вельмі працавітыя, і любое прадпрыемства ці завод хутка вывелі б у лік лепшых. Таму, калі дзеці ў горадзе ўладкуюцца на работу за дастойную аплату, буду толькі рада. Для мяне, як і для любой маці, важна, каб дзеці знайшлі сябе ў жыцці. Бо шчасце жанчыны – у шчасці дзяцей, – кажа Надзея.
Ганна МЕЛЬНІК
Фота аўтара
