Наведаць Таццяну Пашкевіч з аграгарадка Рубель была прыемная нагода – 21 студзеня яна адзначыла свой 60-гадовы юбілей. Калі я зайшла ў яе ўтульны дом, гаспадыня завіхалася на кухні.
– Чакаю дачку з зяцем у госці, – патлумачыла яна. – Сёння ў нас з дачкой імяніны. Яна разам з мужам Iаанам – настаяцелем царквы ў Вялікім Малешаве – на службе былі. А зараз з хвіліны на хвіліну павінны пад’ехаць.
Гледзячы на гэтую сімпатычную ўвішную жанчыну, ніколі не дала б ёй столькі год. А сустрэла яна свой юбілей у коле дзяцей і ўнукаў: шмат падарункаў, вялізны торт, а прыгожы букет хрызантэм і зараз радуе вока юбіляркі.
– Яшчэ адзін букет занесла ў царкву, бо мяне там таксама павіншавалі, – расказвае жанчына. – Я вельмі ўдзячна Богу за тое, што маю. І кожны дзень малюся, каб у маіх блізкіх усё добра было. А самае галоўнае, каб здароўе не падводзіла.
Радзіма Таццяны Пашкевіч – Рубель, дзе жыве і зараз. Пасля школы хацела паступіць вучыцца, але маці не пусціла, баялася, што дачка назаўсёды пакіне родны кут.
У хуткім часе пазнаёмілася са сваім будучым мужам Іванам. Маладыя пажаніліся акурат на дзень нараджэння Таццяны. У 1979 годзе нарадзілася першая дачка Люба. А потым праз кожныя два гады ў сям’і з’явіліся яшчэ тры дачкі – Марыя, Таццяна і Вольга.
– Муж вельмі хлопчыка хацеў, хоць і ў дочках душы не чуў. Але казаў, што яшчэ марыць пра дзяцей. І ў 1988 годзе ў нас нарадзіліся двайняты – Мікалай і Іван. Хоць і многа работы было, але разам з мужам выдатна спраўляліся. Памятаю, як садзімся вячэраць, а дзеці нашы шчабечуць наперабой. Расказваюць, як у школе справы. Такое шчасце…
На жаль, у 32-гадовым узросце муж раптоўна памёр. У яго была язва страўніка. Аднойчы вельмі нарабіўся, мяхі з бульбай цягаў, і старая хвароба дала пра сябе ведаць. За тыдзень не стала бацькі шасцярых дзяцей, малодшым з якіх было толькі адзін год і тры месяцы. А Таццяна ў 28 гадоў засталася ўдавой…
– Здавалася, быццам увесь мой свет абваліўся. Калі мы яго хавалі, плакала ўся вёска. Потым яе жыхары мне дапамагалі. Збіралі грошы, падтрымлівалі словам і справай. Асабліва з удзячнасцю ўспамінаю тагачаснага настаяцеля храма – бацюшку Пятра. Ён разумеў маё гора, многа са мной гаварыў. Тады пачала хадзіць у царкву і дагэтуль не мінаю яе. Глядзела на сваіх дзяцей і разумела, што не маю права ўпасці ў роспач. Трэба было іх падымаць на ногі, дабудоўваць дом. Гэта зараз мнагадзетным сем’ям гарантавана дзяржаўная падтрымка, а тады выпісаць лес ці цэглу – вялікая праблема. Я абівала парогі сельвыканкама, калгаса ў пошуках дапамогі. І мне дапамагалі, дзякаваць усім. Спачатку ўладкавалася паляводам, потым за любую работу бралася, каб забяспечыць дзяцей. Каму-каму, а ім ніколі не паказвала, як мне было цяжка. Памятаю, пакладу ўсіх спаць, а сама плачу ў сваім пакоі. Ноч плачу. А зранку зноў бягу на работу. Маці мая, якая пераехала жыць да мяне, каб дапамагаць з малымі, казала: «Бог дае чалавеку столькі, колькі ён можа вытрымаць». Яна вельмі мудрая жанчына, сама засталася рана ўдавой, таму ра-зумела мяне.
Дзеці падраслі, сталі дапамагаць. Пасталелі, стварылі свае сем’і. Люба жыве ў Рублі, бліжэй за ўсіх да маці. Марыя ў Брэсце, Таццяна і Вольга – у Вялікім Малешаве. Сыны ў горадзе Высокае. Самаму старэйшаму ўнуку Дзянісу – 16 гадоў, а малодшай Алісе – два гадочкі.
На жаль, у мінулым годзе вялікую і дружную сям’ю зноў напаткала гора – загінуў у аварыі муж Вольгі. Яна ў 35 гадоў засталася ўдавой, трое дзяцей на руках.
Да размовы падключаецца дачка Таццяны Мікалаеўны:
– Чалавек моцны тады, калі за ім стаіць яго род, калі ён не адзін змагаецца з выпрабаваннямі. І прыклад – наша маці. Мы бязмерна ўдзячны ёй за ўсё, што яна дала. Хоць і без бацькі гадаваліся, але не адчувалі недахопу ўвагі. Маці дарыла нам яе за дваіх. Вяселлі, праводзіны ў армію братам, выпускныя вечары і іншыя прычыны ладзіла не горш, чым у іншых. І заўсёды з усмешкай, ніколі не жалілася на сваё жыццё. Яна навучыла нас верыць у сябе, не скарацца перад цяжкасцямі, дапамагаць іншым. Нізкі паклон нашай маці. І зараз без справы не сядзіць, бо хоча кожнаму дапамагчы. Трымае гаспадарку, жывёл свойскіх, агарод. Вельмі любяць праводзіць лета ў маці нашы дзеці, асабліва гарадскія. Нават адсутнасць інтэрнэту іх не палохае, а карміць курэй і бульбу палоць – ім за шчасце. Наша маці ўмее да кожнага знайсці падыход, унукі ёй давяраюць свае сакрэты. А як яна гатуе! Кожнаму дагодзіць. Часта заказваюць амлет і блінчыкі, якія найсмачнейшыя ў свеце. Мы часта збіраемся ў бацькоўскім доме на розныя святы. Вось і на юбілей усе прыехалі, пакінуўшы свае справы.
Таццяна Мікалаеўна на развітанне частуе мяне фаршыраванай рыбай. Кажа, што з яе хаты ніводзін чалавек галодны не выходзіў. Я дзякую і жадаю гаспадыні ўсяго лепшага. І яшчэ раз захапляюся беларускімі жанчынамі. А колькі такіх, як юбілярка, засталіся ўдовамі пасля вайны, колькі дзяцей гадаваліся без бацькоў. І выстаяў беларускі народ, бо моцныя духам яго людзі. Такія, як Таццяна Пашкевіч з Рубля.
Ганна МЕЛЬНІК
Фота аўтара
