Гэты год памятны для Атвержыч – нарэшце да вёскі сіламі Столінскага ДРБУ-141 быў пакладзены новы асфальт, што значна павысіла шанцы гэтага невялічкага населенага пункта на далейшае існаванне. Не так даўно ў Атвержычы прыйшоў прыродны газ, амаль па ўсіх вуліцах пракладзены цэнтральны водаправод. На тэрыторыі вёскі знаходзіцца другая брыгада КУВП «Манькавічы», базавая школа, клуб і бібліятэка, ФАП, аддзяленне сувязі, магазін і праваслаўная царква. А галоўнае, што ёсць у Атвержыч, – гэта прыгожая прырода і рака Гарынь, якая дае вяскоўцам многа карысці, але часам прыносіць лішнія турботы. Сёння тут налічваецца больш за 179 гаспадарак і 569 жыхароў.
«Ат, Ад ці Ац?»
– Не так даўно на шыльдзе пры ўездзе ў вёску ці на павароце ў Вікаравічах мы маглі бачыць напісанне населенага пункта «Адвержычы», – расказвае старшыня Манькавіцкага сельвыканкама Наталля РАСЬКО. – У гаворцы часам сустракалася назва «Ацвержычы». Усе гэтыя варыяцыі збівалі з панталыку.
Таму, каб пазбегнуць блытаніны, было вырашана паставіць кропку ў гэтым пытанні і замяніць усе шыльды на правільныя на беларускай мове згодна з нарматыўным даведнікам «Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь, Брэсцкая вобласць» – Атвержычы.
Упершыню Атвержычы ў пісьмовых крыніцах згадваюцца ў 1536 годзе. Існуе легенда, што раней гэтую вёску называлі Сімонкіна, затым Загор’е. А ў час мангола-татарскага нашэсця менавіта тут на беразе Гарыні былі спынены захопнікі, адкінуты (атвергнуты) і далей ўжо прайсці не змаглі.
Наша матуля!
На новым аўтобусным прыпынку ля новай асфальтаванай дарогі непадалёку ад адзінага магазіна сабраліся мясцовыя жанчыны. Аб нечым гутарылі. Павітаўся, завязалася размова:
– Нарэшце дачакаліся асфальту, – у адзін голас кажуць яны. – А то раней ідзеш ці на веласіпедзе едзеш і можна было ногі выкруціць у ямках. Дзякуй за гэта ў першую чаргу нашаму старшыні сельвыканкама Наталлі Расько.
– Я раскажу пра Наталлю Антонаўну. Праўду раскажу, хваліць не буду, – гаворыць Соф’я Яхнавец, узнагароджаная ордэнам Маці, якая толькі пад’ехала да прыпынку на веласіпедзе. – Яна нас не крыўдзіць. Хоць яна яшчэ маладая, але адказ у яе сур’ёзны і цвёрды! Яна для нас, пенсіянерак, як матулечка! Таксама вялікі дзякуй нашай старасце вёскі Таццяне Немшан, якая можа сама вырашыць розныя пытанні ці праблемы.
– Людзі ў нас добрыя, слухмяныя і адказныя, – гаворыць стараста вёскі Таццяна Немшан. – У мінулым годзе на выдаленне аварыйных дрэў на могілках і ля дарогі мы агульнымі намаганнямі сабралі тры тысячы рублёў.
Школа
Мясцовая цагляная школа была пабудавана ў 1985 годзе і разлічана на 190 вучняў. Сёння на базе школы таксама адчынены і працуе дзіцячы садок, які наведваюць сем дзяцей. А ў самой школе за партамі сядзяць 30 вучняў.
– Былі часы, калі ў новай школе ў класе было па 13-15 вучняў, – гаворыць дырэктар школы Ала ЯХНАВЕЦ. – А ў старой школе, дзе зараз магазін, кажуць было і па 25 вучняў у класе. Сёння мы маем усяго 30 вучняў на ўсю школу. Калі параўнаць, то яшчэ зусім нядаўна, пяць-шэсць гадоў таму ў школе налічвалася 50 вучняў. У мінулым навучальным годзе самым вялікім класам быў сёмы – шэсць вучняў. У гэтым годзе 11 класаў у Стружскай школе скончылі чатыры нашыя вучні.
Журавушка
Шырокую вядомасць заваяваў сваімі канцэртамі мясцовы фальклорны ансамбль «Журавушка», якому званне народнага было прысвоена ў 1995 годзе. Заснавальнікам ансамбля быў гарманіст-самавучка Пётр Яхнавец, які ў маладосці быў амаль на ўсіх вяселлях не толькі ў Атвержычах, але і ў бліжэйшых вёсках.
– Працаваў многа дзе, – згадвае Пётр Яхнавец. – І ў калгасе памочнікам брыгадзіра, і ў магазіне, і ў лазні. Іграць на гармоніку нідзе не вучыўся, неяк само прыйшло з малых гадоў. Неяк у клубе спявалі дзяўчаты, а я ім і прапанаваў сабрацца і стварыць калектыў. Так і нарадзілася «Журавушка». Былі з канцэртамі і ў Польшчы, і ва Украіне, і ў многіх гарадах Беларусі. Прыемна, што мае пачынанні працягнула мая дачка Тамара, якая зараз узначальвае мясцовы клуб. Калектывам кіруе Любоў Яхнавец.
Пасля размоў і сустрэч з мясцовымі жыццярадаснымі жыхарамі становіцца ясна, што Атвержычы зусім не атвергнутыя. Тут ідзе сваё павольнае жыццё, людзі радуюцца кожнаму дню і любяць сваю малую радзіму.
Аляксандр НІКІФАРЭНКА
Фота аўтара
